1. Giới thiệu chung:
Tiểu dự án Vệ sinh môi trường thành phố Nha Trang là 1 trong 3 tiểu dự án của Dự án Vệ sinh môi trường các thành phố duyên hải (gồm các thành phố: Nha Trang (Khánh Hòa), Quy Nhơn (Bình Định) và Đồng Hới (Quảng Bình)) đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho phép tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật từ quỹ PHRD của Nhật Bản ủy thác qua WB để chuẩn bị dự án đầu tư và được WB cung cấp một khoản tín dụng IDA để thực hiện Dự án.

Thủ Tướng CP phủ phê duyệt Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi ngày 11/01/2006.

Ký kết Hiệp định tín dụng cho dự án giữa Chính phủ và NHTG: 19/3/2007.

Dự án có hiệu lực ngày 15/6/2007 và dự kiến sẽ kết thúc vào ngày 31/5/2014.

Thời gian thực hiện dự án 2007-2014, chia làm hai giai đoạn: giai đoạn một 2007-2011, giai đoạn hai 2009-2014

Tổng mức đầu tư cho dự án là: 172 triệu USD.

Trong đó :

– Nha Trang : 77 triệu USD.

– Qui Nhơn : 57 triệu USD.

– Đồng Hới : 38 triệu USD

Ngày 31/05/2011, Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới đã ký Hiệp định số Cr.4885-VN bổ sung vốn cho Dự án Cải thiện Vệ sinh môi trường các thành phố duyên hải, trong đó Tiểu dự án Nha Trang được bổ sung 16.6 triệu USD.
Mục tiêu của dự án là hỗ trợ Chính phủ trong việc cải thiện VSMT tại các thành phố thuộc dự án một cách bền vững, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

2. Mục tiêu lâu dài:
a) Mục tiêu chung:
- Hoàn thiện và phát triển cơ sở hạ tầng, cảnh quan đô thị, đáp ứng nhu cầu phát triển chung của thành phố, ổn định cải thiện chất lượng cuộc sống của nhân dân.
- Cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường, sức khoẻ cho nhân dân thành phố, nâng cao vai trò của người dân thành phố thông qua việc phát triển cộng đồng, cung cấp các dịch vụ vệ sinh môi trường thành phố, để người dân có khả năng làm chủ được cuộc sống của mình và được hưởng lợi từ dự án.
- Giúp tạo môi trường thành phố xanh sạch đẹp góp phần cải thiện môi trường sống, môi trường đầu tư của thành phố, mang lại sự tác động tích cực đối với việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

b) Mục tiêu cụ thể của Tp Nha Trang:
- Hoàn thiện hệ thống thoát nước mưa thông qua cải tạo, nâng cấp và xây dựng hệ thống thoát nước mưa, nạo vét tuyến cống nhằm kiểm soát thoát nước và giảm thiểu thiệt hại do úng ngập gây ra cho thành phố Nha Trang.
- Cải tạo, mở rộng hệ thống thu gom nước thải, xây dựng nhà máy xử lý nước thải , xử lý và đóng cửa bãi rác cũ Rù Rì đã bị ô nhiễm và xây dựng bãi chôn lấp rác mới Lương Hòa hợp vệ sinh, đồng thời đề xuất cải thiện điều kiện vệ sinh hộ gia đình thông qua quỹ quay vòng.
- Hỗ trợ phát triển, nâng cao năng lực thu gom và vận chuyển rác thải, chất thải rắn. Cải thiện công tác quản lý chất thải rắn và vệ sinh môi trường đô thị thông qua việc nâng cao năng lực, bổ sung phương tiện thiết bị, tăng cường năng lực quản lý cho Công ty Môi trường Đô thị, Công ty Cấp thoát nước, các Sở ngành có liên quan, Ban QLDA vệ sinh môi trường Nha Trang và cộng đồng.

3. Mô tả Dự án Cải thiện VSMT Tp. Nha Trang:
Dự án do UBND Tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo, Ban QLDA Cải thiện vệ sinh môi trường thành phố Nha Trang được chỉ định làm Chủ đầu tư.
Các Hợp phần dự án
Dự án CCESP bao gồm 6 hợp phần:
Hợp phần 1: Chống ngập úng, thoát nước và thu gom nước thải;
Hợp phần 2: Nhà máy xử lý nước thải;
Hợp phần 3: Quản lý chất thải rắn;
Hợp phần 4: Xây dựng khu Tái định cư và giải phóng mặt bằng;
Hợp phần 5: Quỹ xoay vòng vốn cải tạo vệ sinh hộ gia đình và chương trình vệ sinh trường học;
Hợp phần 6: Nâng cao năng lực và thực hiện dự án

4. Các hạng mục công việc cụ thể của Dự án:

Hợp Phần 1: Thoát nước mưa, chống ngập úng và thu gom nước thải
- Xây dựng, nạo vét, cải tạo các tuyến cống, di dời các vật cản trên các mương và sông, xây dựng các cửa xả và các bờ kè.
- Cải tạo, nạo vét, sửa chữa các cống thoát nước hiện hữu.
- Xây dựng mới, bổ sung hoặc thay thế các tuyến cống, mương thoát nước với kích thước và vị trí phù hợp.
- Nâng cấp các hẻm nhỏ.
- Xây dựng hoàn thiện hệ thống thu gom nước thải, hệ thống cống bao và các trạm bơm nước thải.
- Cung cấp trang thiết bị làm sạch đường, cống thoát nước và thổi rửa cống.
-Tập trung giải quyết thoát nước các khu vực thường xuyên bị ngập lụt ở khu vực trung tâm; xây dựng hệ thống thu gom nước thải trong khu vực ;
-Ngăn chặn nước thải chảy ra bờ biển ở khu vực phía nam sân bay;
-Giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường bằng hệ thống thu gom nước thải, nâng cấp các hẻm phố nhỏ khu vực khóm Quốc Tuấn , phường Phước Tân .

Hợp Phần 2: Nhà máy Xử Lý Nước Thải
Xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tại phía Nam tp Nha Trang để xử lý nước thải cho khu vực trung tâm và phía Nam thành phố – công suất 40.000 m3/ngày và dự kiến sẽ được nâng cấp lên 60.000 m3/ngày vào năm 2022.
Vị trí nằm sát sông Tắc, gần khu công nghiệp chế biến thủy sản Bắc Hòn Ông. Diện tích khu đất trạm xử lý nước thải khoảng 5.5ha. Diện tích bao gồm cả vùng đệm cách ly vệ sinh là 22 ha.

Hợp Phần 3. Quản Lý Chất Thải Rắn
-Xử lý và đóng cửa bãi rác Rù Rì hiện có. Xây dựng bãi chôn lấp mới hợp vệ sinh ở Lương Hòa với công suất 790 tấn/ngày vào năm 2020.
- Xây dựng Trạm xử lý nước rỉ rác cho bãi rác Rù Rì cũ và bãi chôn lấp rác Lương Hòa.
-Xây dựng các điểm trung chuyển rác và các nhà vệ sinh công cộng;
-Cung cấp các trang thiết bị phục vụ thu gom rác thải, bao gồm rác thải y tế, để mở rộng địa bàn thu gom đến toàn bộ các khu vực của thành phố Nha Trang.
Khu vực bãi chôn lấp để xây dựng chiếm xấp xỉ khoảng 18,66 ha. Chiều cao tối đa so với đáy của bãi chôn lấp là khoảng 80m. Mái dốc của bãi chôn lấp sẽ là 200 (1:3). Sức chứa dự tính của bãi chôn lấp sẽ vào khoảng 6.57 triệu m3. Thời gian phục vụ (bối cảnh cao) : 18 năm (2008-2026); Thời gian phục vụ (bối cảnh thấp): 37 năm (2008-2045) .

Hợp Phần 4. Tái Định Cư và Giải phóng Mặt Bằng
Xây dựng khu tái định cư và đền bù, di dời các hộ để giải phóng mặt bằng xây dựng công trình.
Dự kiến Tổng số những người bị ảnh hưởng được nêu lên tại bảng 3 dưới đây:

Hợp Phần 5. Chương Trình Quỹ Quay Vòng Vệ Sinh Hộ Gia Đình Và Vệ Sinh Trường học
Từ kinh nghiệm ở những dự án khác tại Việt Nam , những hộ dân có thu nhập thấp cần các khỏan vay nhỏ để có thể tối đa hóa lợi ích của họ từ dự án vệ sinh. Khỏan vay ở mức độ vi mô này được sử dụng để đấu nối mạng lưới cống rãnh hoặc xây mới hay cải thiện phương tiện vệ sinh hiện có tại những khu vực mà việc xử lý nước thải hiện tại chưa thể đáp ứng được. Dự án sẽ kết hợp với Hội Phụ Nữ mỗi thành phố để lập ra quỹ quay vòng nhằm cung cấp những khoản vay (không quá 4 triệu đồng/hộ ) theo đúng những thủ tục đã được quy định trong sổ tay chương trình.
Chương Trình Vệ Sinh Trường Học được dự kiến sẽ cải thiện điều kiện vệ sinh của các nhà vệ sinh và các điều kiện vệ sinh khác tại các trường học.

Hợp Phần 6. Tăng cường Năng Lực và Hỗ Trợ Thực Hiện Dự Án
Triển khai một chương trình tăng cường năng lực, bao gồm:
- (i) Tăng cường năng lực cho Ban Quản lý Dự án; và (ii) hỗ trợ Ban Quản lý Dự án triển khai công tác chuẩn bị chi tiết cho các hoạt động của giai đoạn 2, giám sát xây dựng, quản lý tài chính và kiểm toán, giám sát an toàn và đánh giá Dự án;
-Tăng cuờng năng lực cho các nhà cung cấp dịch vụ trong việc quản lý tài chính và lập kế hoạch, vận hành và bảo dưỡng các hệ thống, thiết bị, nhà máy xử lý và các khu đổ rác, xây dựng các hợp đồng thực hiện với khu vực công và tư nhân và, cùng với các Sở liên quan của thành phố, xây dựng các quy trình thủ tục và kế hoạch để hỗ trợ vận hành và bảo dưỡng các trang thiết bị mới, kiểm soát úng lụt, tình trạng ô nhiễm và bốc khói chất thải công nghiệp;và
-Thiết kế và thực hiện chương trình quan hệ đối tác thành phố lành mạnh, bao gồm cung cấp các khoản viện trợ nhỏ để hỗ trợ cho các chương trình sáng kiến nhằm triển khai thực hiện chương trình nói trên; và triển khai các chiến dịch nhận thức cộng đồng liên quan tới việc làm thay đổi hành vi vệ sinh của các hộ gia đình và các hoạt động của Dự án.
Hợp phần 6 sẽ được đồng tài trợ với một khoản vốn cấp 1.83 triệu USD để xây dựng năng lực từ PHRD (viện trợ không hoàn lại). Một số gói thầu hợp đồng của hợp phần này sẽ được phát hành để hỗ trợ trong việc thực hiện dự án, đào tạo Ban QLDA và các công ty cung cấp dịch vụ và các sở liên quan.
a) Giai đoạn 1 của Dự án (từ 2006 đến 2011):
Trong giai đoạn 1, Dự án đã thực hiện hoàn thành một số gói thầu quan trọng sau:
- Gói thầu NT-1.1: Công trình xây dựng hệ thống cống cấp 1, cấp 2 và cấp 3, chống ngập úng, thoát nước mưa, nước thải thành phố Nha Trang:
Xây dựng mới các tuyến cống cấp 1, cấp 2, cấp 3 trên các đường Dã Tượng, Yersin, Hoàng Văn Thụ, Thống Nhất, Trần Quý Cáp, Yết Kiêu, Lê Thành Phương, Trần Đường, Lạc Long Quân – Lê Hồng Phong, 23 tháng 10; cống hộp song song dọc đường sắt; tuyến cống áp lực HDPE dọc sông Cái.
- Gói thầu NT-3.2: Xây dựng bãi chôn lấp rác Lương Hòa và đóng cửa bãi rác Rù Rì.
- Gói thầu NT-1.2 & NT-1.3: mua sắm xe và trang thiết bị nạo vét súc rửa đường ống cho Công ty Cấp thoát nước Khánh Hòa.
- Gói thầu NT-3.1: Cung cấp xe đẩy, thùng rác và xe tải ép rác cho Công ty Môi trường đô thị Nha Trang.
- Gói thầu NT-4.1: Xây dựng khu tái định cư 5.9 ha tại Đất Lành.
- Gói thầu NT-5.1: Chương trình vệ sinh trường học xây dựng mới nhà vệ sinh cho 7 trường học thuộc thành phố Nha Trang.
- Ngoài ra còn có chương trình Xanh – Sạch – Đẹp kêu gọi thực hiện các sáng kiến làm sạch môi trường sống và chương trình quỹ hỗ trợ quay vòng vốn vệ sinh hộ gia đình.
b) Giai đoạn 2 của Dự án (từ 2011 đến 2014):
- Gói thầu NT-1.4: Xây dựng Trạm bơm chính phía Nam và tuyến cống áp lực qua sông dẫn nước thải đến Nhà máy xử lý.
- Gói thầu NT-1.5A: Xây dựng tuyến cống chung, cống thu gom nước thải cấp 1 & cấp 2 ưu tiên tại khu Trung tâm và phía Nam bao gồm các Trạm bơm, cống cấp 3 dọc các tuyến cống mới tại các tuyến đường sau: Nguyễn Trãi, Võ Trứ, Tô Hiến Thành, Hùng Vương, Trần Nhật Duật, Nguyễn Thị Minh Khai, Vân Đồn, Phong Châu, Nhị Hà, tuyến cống bao dọc sông Quán Trường, Nguyễn Thị Định, Hoàng Sa – Trường Sa Lý Nam Đế, Nguyễn tất Thành, 2 tháng 4, đường Kho cảng Bình Tân.
- Gói thầu NT-1.5B: Xây dựng tuyến cống chung, cống thu gom nước thải cấp 1 & cấp 2 tại khu Trung tâm và phía Nam bao gồm các Trạm bơm, cống cấp 3 dọc các tuyến cống mới tại các tuyến đường sau: Nguyễn Thiện Thuật, hẽm Lê Hồng Phong, Phùng Hưng – Nguyễn Thị Định, Võ Thị Sáu, Phước Long.
- Gói thầu NT-1.7: Xây dựng tuyến cống cấp 3 đấu nối hộ gia đình và thay thế các hố thu nước mưa bằng hố ga ngăn mùi trên hầu hết các tuyến đường thuộc khu trung tâm TP Nha Trang.
- Gói thầu NT-2.1: Xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tại thôn Phước Trung xã Phước Đồng tp Nha Trang, công suất 40.000 m3/ngày tập trung xử lý nước thải cho khu Trung tâm và phía nam thành phố. Đây là gói thầu lớn và quan trọng nhất của Dự án.
- Gói thầu NT-3.2A – Khối lượng còn lại của bãi chôn lấp Lương Hòa: tiếp tục thi công các hạng mục còn lại của giai đoạn 1.
- Gói thầu NT-3.3A: Mua sắm 1 máy đầm đa năng phục vụ cho bãi chôn lấp rác Lương Hòa.
- Gói thầu NT-3.3B & NT-3.5A: Tiếp tục mua sắm thùng rác và xe tải ép rác cho Công ty Môi trường đô thị Nha Trang.
- Gói thầu NT-3.4: Xây dựng Trạm xử lý nước rỉ rác cho bãi rác Rù Rì cũ và bãi chôn lấp rác Lương Hòa mới.
- Gói thầu NT-3.5B: Xây dựng 3 Điểm trung chuyển rác và 25 điểm thu gom rác trên địa bàn thành phố.
- Gói thầu NT-5.3: Chương trình vệ sinh trường học tiếp tục xây dựng mới nhà vệ sinh cho 10 trường học thuộc thành phố Nha Trang.

Tác giả: BQL Dự án VSTM Tp. Nha Trang